1 ngày khám phá văn hóa đám giỗ người dân miền tây

Văn hóa của các vùng miền đa dạng và đẹp theo một cách riêng. Ngược về miền tây sông nước, về với xứ thốt nốt, người miền tây chiêu đãi lãng khách bằng những món ẩm thực trong ngày đám giỗ với những món ăn vừa dân dã gần gũi nhưng cũng là sự kích thích tò mò về văn hóa hiều khách của người dân miền tây nơi đây.

1. Có gì trong đám giỗ của người miền tây?

Dân miền Tây truyền thống tin rằng ông bà có thể phù hộ con cháu, điều này là một trong những lý do khiến mọi người tôn trọng việc thờ cúng tổ tiên và tổ chức giỗ. Ngày giỗ không chỉ là dịp để biểu lộ lòng biết ơn và tưởng nhớ công lao của tổ tiên, mà còn là một giá trị đạo lý cao quý trong văn hóa Việt Nam nói chung, đặc biệt là ở miền Tây.

Qua thời gian, ngày giỗ tổ tiên đã trở thành một sự kiện quan trọng, được người dân miền Tây chú trọng tổ chức, từ việc chuẩn bị cẩn thận cho đến sự đông đúc của khách mời. Có người thậm chí nói đùa rằng, người miền Tây thường tổ chức đám giỗ lớn và phong cách.

2. Nét văn hóa đặc trưng trong đám giỗ người miền tây

Thời xưa, đám giỗ không chỉ là dịp để bà con trong chòm xóm tụ tập mà còn mang đặc trưng riêng với ngày tiên thường. Ngày nay, những người tham gia đám giỗ sẽ đến nhà chủ nhà, nơi họ được mời nước, thưởng thức bánh và trò chuyện vui vẻ cho đến khi mệt mỏi, sau đó có thể nằm trên võng hoặc bộ ván để nghỉ ngơi. Trong bầu không khí ấm cúng, tiếng dao thớt và tiếng cười vui vẻ từ bếp lan tỏa khắp nơi. Buổi chiều, tầm nhìn từ nhà nhìn ra con rạch trước cửa, xuồng máy chậm rãi cập bến nước, tạo nên hình ảnh hòa mình trong yên bình của cuộc sống miền Tây.

Và cũng khi xưa phụ nữ ít khi được đào tạo nấu ăn một cách chuyên sâu. Đối với con gái nhà giàu, việc họ được học chữ đã được coi là thành công lớn, còn khả năng nấu ăn giỏi thường phụ thuộc vào việc tham gia đám nhiều trong xóm ấp.

Vào ngày lễ các cô, các mẹ lai xuống bếp để cùng nhau chuẩn bị các món ăn nấu cúng – Ảnh: Tổng hợp

Ban đầu, khi con gái bắt đầu tham gia các công việc nhà, họ thường được giao nhiệm vụ như rửa chén, nhặt rau, hay phụ giúp gọt rau củ. Những lúc này, họ không những làm việc mà còn tìm cơ hội để học hỏi từ những người lành nghề, được biết đến như “đầu bếp nhân dân”. Nhờ sự hướng dẫn của họ, con gái có thể nắm bắt cách nêm nếm và làm các món ăn ngon.

3. Văn hóa ẩm thực đám giỗ miền tây

Trong đám giỗ ở miền Tây, đặc biệt là ngày dỗ, bàn ăn luôn đầy ắp với nhiều món ngon, làm sẵn để cúng và sau đó đãi bà con và họ hàng tham dự. Bàn tiệc tràn ngập không khí ấm cúng với rượu đế, mọi người họ hàng hội tụ, cùng nhau ngồi xuống, vừa thưởng thức ẩm thực vừa tận hưởng không khí sum họp. Trong bối cảnh ấm áp này, câu chuyện xưa được kể lại, những kỷ niệm đẹp của người quá cố được nhắc nhở.

Trong các món ăn ngày giỗ miền tây không thể thiếu món ăn bì cuốn truyền thống – Ảnh: Tổng hợp

4. Ý nghĩa văn hóa của ngày đám giỗ ở miền tây

Ngày đám giỗ trở thành dịp lễ ý nghĩa trong gia đình và dòng họ, là thời điểm mà con cháu có cơ hội hòa mình vào không gian truyền thống, tôn vinh công ơn và kỷ niệm đẹp của tổ tiên đã khuất. Những giây phút đó giúp tạo nên một liên kết mạnh mẽ giữa thế hệ trẻ và truyền thống lịch sử của gia đình.

Theo truyền thống của người miền Tây, ngày giỗ được gọi là “chung thân chi tang,” ngụ ý là ngày tang trong suốt cả cuộc đời. Mỗi năm, vào ngày mà người thân đã mất, là một lễ giỗ được tổ chức, đặc biệt quan trọng khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ. Theo tập tục này, bữa cúng phải bao gồm một chén cơm xới đầy và những món ăn mà người quá cố yêu thích khi còn sống. Do đó, người miền Tây thường gọi lễ cúng này là “cúng cơm.”

Trước khi ngồi vào bàn ăn giỗ, gia đình và khách mời thân thích tập trung để hồi tưởng về những điều tốt đẹp của người đã qua đời. Lễ dâng cúng là một phần quan trọng, với việc đặt những vật phẩm cúng lên bàn thờ và thực hiện lễ chắp lạy trước đó. Thông qua nghi lễ này, người miền Tây bày tỏ lòng tri ân và tưởng nhớ sâu sắc đối với tổ tiên của mình.

Kết luận

Văn hóa đám giỗ của người miền tây tạo nên sự đa dạng trong văn hóa dẫn tộc Việt Nam và hơn hết người miền tây luôn hiếu khách và tạo nên sự khác biệt trong mâm cỗ của người dân vùng sông nước. Một ngày trải nghiệm văn hóa đám giỗ của người miền tây chắc chắn sẽ tạo nên cảm giác thú vị trong ẩm thực của người dân nơi đây.

Nguồn: Tổng hợp

Bài viết tham khảo:

• Đến Tri Tôn An Giang chơi gì? Check – in ở đâu?
• Du lịch cánh đồng thốt nốt An Giang nên đi vào mùa nào là đẹp?